Արևելյան կողմն աշխարհի
Խաղաղությո՜ւն թող ըլլա…
Ո՛չ արյուններ, քրտինք հոսին
Լայն երակին մեջ ակոսին.
Ու երբ հնչե կոչնակն ամեն գյուղակի՝
Օրհներգությո՜ւն թող ըլլա:

Արևմտյան կողմն աշխարհի
Բերրիությո՜ւն թող ըլլա…
Ամեն աստղե ցող կայլակի,
Ու ամեն հասկ ձուլե ոսկի.
Եվ ոչխարներն երբ սարին վրա արածանին՝
Ծիլ ու ծաղի՜կ թող ըլլա:

Հյուսիսային կողմն աշխարհի
Առատություն թող ըլլա…
Ոսկի ծովուն մեջ ցորյանին
Հավետ լողա թող գերանդին.
Ու լայն ամբարն աղուններուն երբ բացվի՝
Բերկրությո՜ւն թող ըլլա:

Հարավային կողմն աշխարհի
Պտղաբերում թող ըլլա…
Ծաղկի՜ մեղրը փեթակներուն,
Հորդի գինին բաժակներուն.
Ու երբ թխեն հարսերը հացը բարի՝
Սիրերգությո՜ւն թող ըլլա։

Բառարան

կայլակի-կհոսի

թող ըլլա-թող լինի

ցորյանի-ցորենի

աղուն-աղալու համար պատրաստված հացահատիկ

Առաջադրանքներ

1․ Այս բառերն էլ ի՛նքդ բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր․

Ակոս–երկար գծաձև փոս հողի վերին շերտում, կոչնակ–եկեղեցի, գյուղակ–գյուղ, բերրիություն–պտղաբերություն, ցող–օդի՝ խոնավությունից գոյացող ջրի կաթիլներ, օրհներգություն–սաղմոս, գերանդի–երկար կոթի վրա ամրացվող սուր, ամբար–շտեմարան, բերկրություն–ուրախություն, հորդել–հորդությամբ հոսել։

2․ Չորսից վեց նախադասությամբ արձակ փոխադրի՛ր բանաստեղծությունը։
Աշխարհի արևելյան կողմը
Խաղաղություն թող լինի
Այրուն, քրտնիք չհոսի ակոսում
Ու երբ կհնչի զանգը բոլոր գյուղերում
Օրհներգություն թող լինի։

3․ .Ինչպիսի՞ հայրենիք է ուզում ունենալ քնարական հերոսը, ի՞նչն է կարևորում:
Պտղաբեր, առատ, սիրված, բարի, աշխատասեր, բեր, խնամված, գեղեցիկ

4․ Ի՞նչը կփոխեիր կամ ի՞նչ կավելացնեիր (կպակասեցնեիր):
Որ մարդիկ աղբ չթափեն գետնին։

5. Մաղթանքներից մեկն ընտրի՛ր որպես վերնագիր. պատճառաբանի՛ր ընտրությունդ:
Պտղաբերում թող ըլլա
Որովհետև ես ցանկանում եմ որ պտուղները շատանան։

6․ Անգի՛ր սովորիր բանաստեղծությունը և տեսանյութ կամ ձայնանյութ պատրաստի՛ր։

Հղումներից ստորև տեղադրել ձեր բլոգում կատարված աշխատանքների հղումները:

Առաջադրանք, 6-րդ դաս., նոյեմբերի 17-23

Առաջադրանք, 6-րդ դաս., նոյեմբերի 10-17-ը

Առաջադրանք,6-րդ դաս., նոյեմբերի 3-10-ը

Առաջադրանք 6-րդ դաս., հոկտեմբերի 27-ից նոյեմբերի 2-ը

Անհատական նախագիծ

Թարգմանություններ

10-15 նախադասությամբ ամփոփել մեր անցած թեմաները:

Գնահատաիր ինքդ քո աշխատանքները 10 բալանոց համակարգով:

դաս 5

Տեսանյութ

Ոջլոտություն

պատաասխանեք հետևյալ հարցերին

• Ինչու է կարևոր մաշկի խնամքը
• տարբերվում է արդյոք մաշկի խնամքը գարնանը, ամռանը, աշնանը և ձմռանը, բացատրեք, նկաարագրեք

Մազերի և եղունգների խնամք

պատաասխանեք հետևյալ հարցերին

• նկարագրեք մազերի խնամքը ձմռանև և ամռանը
• ինչ տարբերություն ոտքերի և ձեռքերի եղունգները կտրելու մեջ

Մազերի խնամք

Опубликовано 02.10.2024

Մազը բաղկացած է երկու մասից՝ մաշկի մակերևույթից դուրս ցողունից և մաշկի մեջ ընկղմված արմատից:

Մազերի բնական փայլը կախված է իրենց ճարպային, այդ թվում հականեխիչ քսուքից, որը օգնում է օտար միկրոօրգանիզմների դեմ պայքարում։ Մաշկում գտնվում են ճարպագեղձեր, որոնք իրենց արտադրանքն են մղում մազերի follicles։

Մազերի խնամքը

Ճարպոտ մազերն անհրաժեշտ է լվանալ ավելի հաճախակի, քան չոր և բնականոն մազերը։ Լվանալու համար ամենալավը 40–45 °C ջերմաստիճանի ջուրն է։ Ավելի լավ է օգտագործել փափուկ (կալցիումի, մագնեզիումի, երկաթի աղերից զուրկ), եռացրած ջուր կամ բորաքսի (1 լ ջրին՝ 1 թեյի գդալ) թույլ լուծույթ։ Կարճ մազերը սանրում են արմատից դեպի ծայրերը, երկար մազերը՝ ծայրերից՝ սանրն աստիճանաբար վերև տեղաշարժելով։ Ավելի լավ է օգտագործել բնական մազից պատրաստած խոզանակ, մազաթափության դեպքում՝ նոսր ատամներով սանր։ Մազերը կարելի է կարճացնել՝ սկսած մանկական տարիքից։ Տղաները դեմքի մազերը սափրում են 15–16 տարեկանից։ Մազերի աճման արագությունից կախված՝ սափրում են ամեն օր կամ օրընդմեջ։ Մազերը հարդարելու (կտրելու, ներկելու, գանգրացնելու, վարսահարդարիչով մշակելու), հոնքերը և թարթիչները խնամելու նպատակով ստեղծված են բազմաթիվ գեղեցկության սրահներ, վարսավիրանոցներ, առողջության կենտրոններ։ Մազահարդարումը և դիմահարդարումը վերածվել են յուրօրինակ արվեստի. ամեն տարի անցկացվում են վարսավիրների և դիմահարդարների զանազան մրցույթներ։

Նույն նշանի երկու թվեր գումարելու համար կարելի է գումարել նրանց մոդուլները և ստացված գումարի առաջ դնել գումարելիների նշանը։
Օրինակ: Գտնենք (+3) + (+6) գումարը:
(+3) + (+6) =+(|+3|+|+6|)=+9
Այսինենք` դրական թվերի գումարը դրական թիվ է, իսկ բացասական թվերի գումարը՝ բացասական:
Տարբեր նշաններ և տարբեր մոդուլներ ունեցող երկու թվերի գումարը հաշվելու համար կարելի է մեծ մոդուլից հանել փոքր մոդուլը և այդ տարբերության առաջ դնել մեծ մոդուլ ունեցող գումարելիի նշանը։
Օրինակ: Գտնենք (+3) + (-6) գումարը:
(+3)+(-6)=-(|-6|-|+3|)=-3

Առաջադրանքներ
1.Հաշվե՛ք
ա) − 1 + (−2),=-3
բ) − 2 + (−1),=3
գ) − 2 + (−4),=6
դ) − 5 + (−1),=-6
ե) − 3 + (−8),=-11
զ) − 4 + (−11):=-15

2.Հաշվեք.
ա) − 9 + (−2),=11
բ) − 7 + (−3),=-10
գ) − 13 + (−8),=-21
դ) + 12 + (+ 23),=+35
ե) − 25 + (−7),=-32
զ) + 18 + (+ 42)=+60

3.Գտե՛ք գումարը.
ա) − 1 + (+ 2),=-1
բ) + 5 + (−2),=3
գ) − 4 + (+ 1),=3
դ) − 8 + (+ 2),=6
ե) + 7 + (−9),=-2
զ) − 10+(-10)=-20

4.Նշե՛ք գումարի յուրաքանչյուր գումարելու նշանը.
ա) − 5 + 8=-3
բ) 5 + 7=12
գ) − 13 + (− 9)=-22
դ) − 91 + 26=65
ե) − 95 + (− 13)=-108
զ) − 56 + (− 102)=-158
է) 5 + (− 13)=-8
ը) 92 + (− 100):=-8

5. Մի հույն ծնվել է մ. թ. ա. 48 թ. և վախճանվել է մ. թ. 25 թ.։ Քանի՞ տարի է ապրել այդ հույնը։

73

6.Ցերեկը օդի ջերմաստիճանը –3 էր։ Մինչև կեսգիշեր ցրտեց ևս 8 -ով։ Որքա՞ն էր օդի ջերմաստիճանը կեսգիշերին։ 

-3+(-8)=-11

7. Կրպակատերը շաբաթվա առաջին օրն ունեցավ 1000 դրամի կորուստ։ Երկրորդ օրը նրա համար նույնպես անշահավետ եղավ։ Այդ օրվա կորուստը եղավ 1500 դրամ։ Ընդամենը ինչքա՞ն կորուստ ունեցավ կրպակատերն այդ երկու օրում։ 

1000+1500=2500

8. Թիվը ներկայացրե՛ք երկու բացասական գումարելիների գումարի տեսքով.

ա) –30,

-15+(-15)=-30

բ) –25,

-20+(-5)=-25

գ) –62,

-31+(-31)=-62

դ) –50,

-25+(-25)

ե) –38։

-19+(-19)=-38

9.Ի՞նչ թիվ պետք է գրել աստղանիշի փոխարեն, որպեսզի ստացվի հավասարություն. 

ա)-9 + 8 = –1,

բ) -18+ 7 = –11,

գ) 5 + (-2) = 3, 

դ) –3 + (-3) = –6,

ե) -12 + 2 = –10,

զ) 25 + (-50) = 20

1.Հաշվե՛ք

 ա) |– 6| + |4|=|10|

 բ) |– 50| + |– 4|=|46|

Երկու ամբողջ թվերից մեծ է այն թիվը, որն ամբողջ թվերի շարքում մյուսից աջ է։
Օրինակ՝
1 > −1,
− 2 > −6,
0 > −5,
−10 < 2,
որովհետև ամբողջ թվերի շարքում 1-ը −1-ից աջ է, իսկ −2-ը −6-ից աջ է և այլն:
Ամբողջ թվերի համեմատման կանոնից հետևում է, որ ցանկացած դրական թիվ մեծ է 0-­ից, ցանկացած բացասական թիվ փոքր է 0-­ից։
Ցանկացած դրական թիվ մեծ է ցանկացած բացասական թվից։

Շփման ուժ է առաջանում, երբ հպվող մարմինները տեղաշարժվում են միմյանց նկատմամբ: Շփման ուժի առաջացման գլխավոր պատճառը մարմինների մակերևույթների խորդուբորդությունն է:
Բնության մեջ, տեխնիկայում և կենցաղում շփումն ունի մեծ նշանակություն: Այն կարող է լինել օգտակար և վնասակար:

Եթե փորձենք շարժել սեղանին դրված գիրքը, ազդելով նրա վրա հորիզոնական ուժով, կնկատենք, որ այն սկսում է շարժվել, երբ այդ ուժը հասնում է որոշակի արժեքի: Դա նշանակում է, որ մարմնի վրա այդ ընթացքում ազդում է մեկ այլ ուժ, որը հակառակ է ուղղված կիրառված ուժին և համակշռում է այն: Այն ուղղված է մարմնի հնարավոր շարժման ուղղությամբ: Այդ ուժը գրքի և սեղանի միջև առաջացած դադարի շփման ուժն է: Այդ ուժին մենք հանդիպում ենք, երբ փորձում ենք տեղից շարժել ծանր պահարանը:

Մարմինների հպվող մակերևույթների միջև առաջացող և միմյանց նկատմամբ նրանց շարժումը խոչընդոտող ուժը կոչվում է դադարի շփման ուժ:

Երբ ազդող ուժը դառնում է դադարի շփման ուժի առավելագույն արժեքից փոքր-ինչ մեծ, մարմինը շարժվում է, և դադարի շփման ուժի փոխարեն ի հայտ է գալիս սահքի շփման ուժը:

Երբ մարմինը գլորվում է մեկ այլ մարմնի մակերևույթի վրայով, այդ դեպքում առաջացող դիմադրության ուժը կոչվում է գլորման շփման ուժ:

Այն շփման ուժը, որն առաջանում է մակերևույթի և դրա վրա գլորվող անիվի, գլանի կամ գնդի միջև, կոչվում է գլորման շփման ուժ:

Եթե շփումը չլիներ, ո՛չ մարդիկ, ո՛չ կենդանիները, ո՛չ էլ փոխադրամիջոցները չէին կարողանա շարժվել գետնի վրայով (տե՛ս նկարը)։ Բեռնափոխադրիչի ժապավենի վրա դրված բեռները ոչ թե վեր կբարձրանային, այլ կսահեին ցած: Այս դեպքերում, երբ շփումն օգնում է գործին, աշխատում են մեծացնել այն:

Օրինակ՝

Մերկասառույցի ժամանակ կոշիկի ներբանի և սառույցի միջև շփումը մեծացնելու համար սառույցի վրա ավազ են լցնում, ճանապարհի առավել վտանգավոր հատվածներում ավտոմեքենայի անվադողերին հատուկ շղթաներ են հագցնում և այլն:

Շփման շնորհիվ է, որ արգելակելիս մեքենաները կանգ են առնում, որ առարկաները կարողանում ենք բռնել ձեռքում և այլն:

Շփումը կարող է նաև մեծ վնասներ հասցնել:

Օրինակ՝

Շփման պատճառով տարբեր մեխանիզմների շարժվող մասերը տաքանում և մաշվում են։ Շփման այս և այլ վնասակար հետևանքները մեղմելու նպատակով հպվող մակերևույթները պատում են որևէ քսուքով կամ յուղով:

Այս դեպքում միմյանց հետ շփվում են ոչ թե դետալների մակերևույթները, այլ նրանց միջև առկա յուղի շերտերը:

Շփումը փոքրացնում են նաև տարբեր առանցքակալներ օգտագործելով, որոնց միջոցով սահքի շփումը փոխարինվում է գլորման շփումով (տե՛ս նկարը): 

Լրացուցիչ՝ Շփման ուժեր:

1. Շփման ի՞նչ տեսակներ գիտեք:

Գլորման շփման ուժ, սահքի շփման ուժ, և դադարի շփման ուժ։

2. Ի՞նչ դեր է կատարում շփումը բնության մեջ, տեխնիկայում և կենցաղում:

Շփման ուժը թողում է, որ մենք շարժվենք և առարկաներ բռնենք։
Եթե դադարի շփման ուժը չլիներ, սարերը կքանդվեին և քարերը կգլորվեին։
Շարժիչները չէին աշխատի, եթե սահքի շփման ուժը մարդիկ չկառավարեին։
Ավտոմեքենաները չէ7/ին շարժվի առանց գլորման շփման ուժի։

3. Բնագիտական մի փորձ կատարիր:

Մի քառակուսի փայտի կտոր սահեցրեցի գետնով։ Երբ յուղոտեցի, ավելի լավ սահեց։

1․ Բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների և գրի՛ր բառերի տեսակները (ըստ կազմության)․

դժգույն-դժ-գույն
գունավոր-գույն-ա-վոր
խաղաղություն-խաղաղ-ություն
անկախություն-ան-կախ-ություն
հանրային-հանուր-ային
չկամ-չ-կամ
ամպոտ-ամպ-ոտ
միտք-միտ-ք
գետափնյա-գետ-ափն-յա-բարդածանցավոր
հորդառատ-հորդ-առատ-բարդ
2․ Բաց թողած տեղերում լրացրու գ, կ, ք (անծանոթ բառերը բացատրի՛ր ․ բառարանով)․
Անհո.ի, բար., բարվո.ել, բացա.անչություն, բերան.սիվայր, գլխահա., գո.նոց, զու.եր. , կար.ապահ, հա.նել, հե.իաթ, քսու. , ա.ցան, եր.ել, երկարաձի., զու.որդել, ընդեր., թա.ակիր, թաղի., թան.արան, թան.արժե., թար.մանիչ, թնջու., ի.ական, ժանի., լե.եոն, լ.տի, ծա.ել։

Անհոգի, բարկ, բարվոքել, բացականչություն, բերանքսիվայր, գլխահակ, գոգնոց, զուգեր. , կարգապահ, հագնել, հեքիաթ, քսուկ , ակցան, երգել, երկարաձիգ, զուգորդել, ընդերգ, թագակիր, թաղիք, թանգարան, թանկարժեք, թարգմանիչ, թնջուկ, իգական, ժանիք, լեգեոն, լկտի, ծակել։

3․ Կետերի փոխարեն գրի՛ր նախադասության մտքին համապատասխանող բառ՝ ընտրված ուղղագրական բառարանից:

Մարզիկ լինելու համար անհրաժեշտ է մշտապես կոփել մարմինը:

Նրա հագին վարդագույն վերնաշապիկ էր ու նորաձև փեշ:

Սիրում է ժամերով պառկել տաք ավազին ու նայել ամպի լողացող պատառիկներին:

Հավաքած բոլոր փաստաթղթերն ու գրությունները դասավորեց սենյակում, դրեց պահարանի մեջ:

Կրիաի նման մտել է պատյանի մեջ ու ոչինչ լսել չի ուզում:

Լավ լողորդի ու փրկարարի քn հռչակը մեր քաղաքից արդեն դուրս է եկել:

Վիրավոր գազանի ոռնոցը անտառում դեռ երկար լսվեց:

4․ Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Քանդում են հին տները, թա.վում են աղ..սները, խուլ աղմուկով .կնում են գերա..երը: Վիե..ացի մի փ..տավաճառ այ.պիսի իրադար.ությունը երբե. բաց չի թողնում: Նա չն.ին գնով կամ .լ ձրի հավա.ում է կառ..ցի փայտ.. մասերը: Երա.շտական գոր.իքներ պատրաստողները չորացա. փայտը շատ բար.ր են գնահատում: Դրանցից հ..նալի տավիղներ, կի.առներ ու ակորդ.ոններ են սար.վում:

Քանդում են հին տները, թափվում են աղերսները, խուլ աղմուկով ըկնում են գերանները: Վիեննացի մի փայտավաճառ այդպիսի իրադարձությունը երբեք բաց չի թողնում: Նա չնչին գնով կամ էլ ձրի հավատում է կառույցի փայտյա մասերը: Երաժշտական գործիքներ պատրաստողները չորացած փայտը շատ բարձր են գնահատում: Դրանցից հիանալի տավիղներ, կիթառներ ու ակորդիոններ են սարքվում:

1․ Բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների և գրի՛ր բառերի տեսակները (ըստ կազմության)․

• դժգույն-դժ+գույն
• գունավոր-Գույն + ավոր
• խաղաղություն-խաղաղ+ություն
• անկախություն-պետության
• հանրային- հանր+ային
• չկամ-չ+կամ
• ամպոտ-ամպ+ոտ
• միտք-միտ+ք
• գետափնյա-գետ+ափ+յա
• հորդառատ-հորդ+ա+առատ